Dünyanın Şekli ve Şeklinin Sonuçları

Dünya'nın Şekli

Dünya, kutuplardan basık, Ekvator’dan şişkin kendine has bir şekle sahiptir. Buna geoit denir.
Dünya'nın şeklinin geoit olmasında kendi ekseni etrafındaki dönüşü etkili olmuştur.

Dünya'nın Şeklinin Sonuçları

• Dünya'nın şekli geoit olduğundan dolayı;
• Ekvator yarıçapı, kutuplar yarıçapından 21 km daha uzundur.
• Ekvator’dan kutuplara gidildikçe yer çekimi artar.
• Ekvator’un uzunluğu herhangi bir meridyen dairesinin uzunluğundan daha fazladır.
• Güneş ışınlarının geliş açısı Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe küçülür. Buna bağlı olarak Ekvator’dan kutuplara gidildikçe;
• Sıcaklık azalır.
• Denizlerin tuzluluk oranı azalır.
• Cisimlerin gölge boyu uzar.
• Güneş ışınlarındaki tutulma oranı (enerji kaybı) artar.
• Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol uzar.
• Tarım üst sınırı, orman üst sınırı, yerleşme üst sınırı, kalıcı kar alt sınırı alçalır.
• Ekvator’dan kutuplara doğru paralellerin boyları kısalırken meridyenlerin de aralarındaki mesafe azalır.
• Dünya'nın bir yarısı aydınlıkken diğer yarısı karanlıktır.
• Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı (çizgisel hız) Ekvator’dan kutuplara doğru azalır.
• Tan-gurup vakitleri (alacakaranlık süresi) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe uzar.
• Harita çizimlerinde hatalar meydana gelir.
• Kutup yıldızının görünüm açısı, Kuzey Kutup Noktasından Ekvator'a doğru gidildikçe küçülür.
• Sıcaklık iklim kuşakları oluşur.
• Atmosferin kalınlığı kutuplara doğru azalır.
• Termik basınç kuşakları oluşur.
• Ay daire biçiminde tutulur.
• Kutup yönlü rüzgarlar sıcaklığı düşürür, Ekvator yönlüler yükseltir.